«Сарыарқаның» елу жылдығына материал ұсыну үшін жеке архивімді ақтарғанда, көзіме осы сурет түсті. Сыртына былай жазылған: «Союз Т-9». Экипаж командирі В. А. Ляхов, борт инженері А. П. Александров. 150 тәулік ұшқан. 23.ХІ.1983 ж.». Бар ақпарат осы.
Әрине, ғарышкердің ұшып-қонғаны жезқазғандықтар үшін таңсық емес. Суретте сол жақтан төртінші басым қылтиып тұрғаныма қарағанда, осы оқиғаның куәсі болғаным анық. Тіпті облыстық газетке репортаж жазуым да мүмкін. Бірақ, ойыма ештеңе оралмады. Суретті түсірген С. Медецкий де есімде қалмапты. Қалай болғанда да қырық жылға жуық уақыт өткен ғой?! Сосын елгезек интернеттің қызметіне жүгіндім.
Владимир Афанасьевич Ляхов пен Александр Павлович Александров екеуінен жасақталған экипаж 1982 жылғы желтоқсаннан ұшудың автоматы режиміне көшіріліп, жарты жылдан астам адам табаны тимеген «Салют-7» орбиталық ғылыми станциясына жіберілген екінші негізгі экспедиция екен. «Союз Т-9» ғарышкемесі «Салют-7» станциясымен түйіскеннен кейін ғарышта «Салют-7» – «Космос-1443» – «Союз Т-9» кешені қалыптасады.
Ұшу кезінде ғарышкерлер екі рет (1 қарашада – 2 сағат 50 минут, 3 қарашада – 2 сағат 55 минут) ашық кеңістікке шығып, электр көзіне қосымша күн батериясын орнатады. Станция бортында экипаж ғылыми-техникалық және медициналық-биологиялық зерттеу жүргізіп, эксперимент жасайды.
1983 жылы 27 маусымда ертеңгілік көкке көтерілген ғарыш кемесі 149 күн 10 сағат 46 минуттан кейін қайтып оралып, Жезқазғанның шығысындағы 160 шақырым жерге қонады.
Әлібек ӘБДІРАШ.
