Басы ауырып, балтыры сыздамайтын адам жоқ. Алайда, аурудың да әлеуметті айрықша алаңдататын түр-түрі бар. Айталық: қан қысымы, қатерлі ісік, өкпе қабынуы.
Бұл – біздің өңір үшін де өте өткір мәселе. Бүгінгі әңгіме облыста осы бағытта атқарылып жатқан іс-шара туралы.
Былтыр 1 наурызда ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі мен «Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық орталық» ҰАҚ басқармасының төрағасы «Аймақтық медициналық мекемелерге ұйымдастыру-әдістемелік көмек көрсетудің кейбір мәселелері туралы» бұйрық берді. Маңызды бір мәселе – қан қысымын қаузаған осы қос пәрменге сәйкес Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық орталық мамандары көп ұзамай облысқа келді.
Жезқазғандағы медициналық орталықта, қос қаладағы емханада болған олар ұйымдастыру-әдістемелік жұмыс жүргізумен қатар емделушілерді қабылдап, ақыл-кеңес берді. Нәтижесінде 30 емделушінің 23-і Ұлттық ғылыми кардиохирургиялық орталықтың салалық бөлімшесіне жоспарлы жатқызу үшін іріктеп алынды, екеуіне орталықтан кеңес алуға жолдама берілді, бесеуіне тұрғылықты жерінде одан әрі ем қабылдауға ұсыныс жасалды.
Сондай-ақ оқыңыз
Кардиологиялық қызмет пен заманауи технологиялық ем-дом жасауды дамыту перспективасын талқылау, ұзақ мерзімдік серіктестік орнату мақсатында облысқа «UMC» корпоративтік қорының басқарма төрағасы, танымал кардиохирург Юрий Владимирович Пя медицина мамандарының делегациясын бастап келді. «University Medical Center (UMC)» корпоративтік қоры бүгінде республикалық диагностикалық, ұлттық ғылыми ана мен бала денсаулығы және ұлттық балаларды оңалту сияқты Қазақстанның үш озық инновациялық медициналық орталығын қамтитынын айта кеткен жөн.
Осы сапар кезінде «University Medical Center (UMC)» корпоративтік қоры, облыстық денсаулық сақтау басқармасы, «Қазақмыс» корпорациясы және Жезқазған медициналық орталығы төрт жақты меморандумға қол қойды. Соның алғашқы нәтижесі – медициналық орталықтың кардиология бөлімшесінен мемлекеттік тапсырыспен медициналық қызмет көрсететін 20 төсектік орын ашылды.
***
Былтыр жылдың басында облыстық көпбейінді ауруханада қатерлі ісікке шалдыққандарды қарайтын 50 төсектік бөлімше ашылды. 20 төсек ота жасалатындарға және 30 төсек терапевтік бағытта ем қабылдайтындарға арналды. Жұмысқа жоғары білімді 1 онкогинеколог, 1 онкологхирург, 2 химиотерапевт қабылданды. Білікті мамандардың қатысуымен диспансерлік ем қабылдаушылар мен сырқатқа алғаш шалдыққандар үшін «ашық есік күндері» ұйымдастырылды.
Ұйымдастыру-әдістемелік бөлімінде қойылған диагнозды кодтау бойынша бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсететін мекеме (емхана, ОДА) қызметін қадағалайтын жауапты маман бөлінді. III және IV клиникалық топта диспансерлік есепте тұратын сырқаттарды жоспарлы қарайтын және динамикалық бақылау жасайтын аудандық онкологтар үшін 5 семинар өткізіліп, 68 маманды қамтыды.
Елде онкологиялық аурумен күрес жөніндегі 2023-2027 жылдарға арналған кешенді жоспарды жүзеге асыру аясында биыл 8-12 сәуір аралығында облыста республикалық онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтының мамандары болды. Олар жергілікті мамандарға шеберліксағатын өткізді, Жезқазған мен Сәтбаев қаласында қабылдауда болған 68 сырқаттың 18-іне республикалық онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтының клиникасында жатып емделуге жолдама берді.
– Былтыр ҚР Денсаулық сақтау министрлігіне хат жолданып, онда 200 төсектік заманауи радиологиялық блогы, 25 төсектік күндізгі стационары бар онкологиялық орталық кешенін салу қажеттігі, оған тиісті жер телімі бөлінетіні жеткізілді. Бұл жоба ҚР Премьер-министрі О. Бектенов тарапынан оның облысымызға келген сапары кезінде қолдау тауып, хаттамалық шешімге енгізілді. Демек, онкологиялық орталық бізде салынады, – дейді облыстық денсаулық басқармасының басшысы Ләззат Ранова.
***
Өткен жылы өкпе қабынуын қадағалайтын 30 төсектік облыстық фтизиопульмонология орталығы өз жұмысын бастады. Оның жартысы – ауруы асқынғандарға, жартысы жаңадан басталғандарға арналған. Ол үшін спирограф (тыныс жазғыш аспап), 12 арналы электрокардиография (ЭКГ) мен әсіре дыбыспен зерттеу (УЗИ) аппараты алынды.
Жоғары білімді бес жас маман: 3 фтизиатр, 1 фтизиопедиатр, 1 бактериолог жұмысқа қабылданды. Сырттан шақырылған төрт дәрігердің әрқайсысына 5 миллион теңгеден көші-қон шығыны төленді. 6 бірінші басшы, 17 жалпы тәжірибе дәрігері және туберкулез инфекциясы жөніндегі 4 педиатр білімі мен біліктілігін көтерді. Оқуды Алматыдағы ғаламдық қор мамандары Жезқазған қаласында ұйымдастырды.
Облыстық фтизиопульмонология орталығы жергілікті атқарушы орган тобымен бірлесіп 12 мониторингтік сапар ұйымдастырды. Бұл іс-шара Ұлытау мен жаңаарқа аудандарын, Қаражал қаласы мен Жәйрем кентін қамтыды. Ғаламдық қор желісі арқылы туберкулезге шалдыққандарға диагностика жасауға арналған «Gxpert» аппараты Қарағандыдан жеткізіліп, орнатылды.
Былтырдан бері амбулаториялық ем-дом жасайтын барлығы 15 төсектік күндізгі стационар жұмыс істеп тұр. Маусым және қараша айларында облыстық фтизиопульмонология орталығының дәрігерлерінен тұратын мониторинг және бағалау тобы туберкулез ауруы тақырыбында 2 семинар өткізді.
Биыл облыстық фтизиопульмонология орталығынан балаларға арналған 6 төсектік орын ашылды. Сөйтіп, орталықтағы төсек саны 36-ға жеткізілді.
Енді көрсеткіштерге көз жүгіртейік.
2022 жылмен салыстырғанда былтыр:
– қан қысымымен ауырғандар 5,0 % артты, адам өлімі 8,2 % азайды;
– қатерлі ісікпен ауырғандар қатары – 2,0 %, адам өлімі 42,1 % кеміді;
– туберкулезбен ауырғандар – 26,7 %, адам өлімі 48,6 % азайды.
Әлібек ӘБДІРАШ.
