«Қазақмыс» корпорациясы» ЖШС биылғы жылғы қабылдаған ұжымдық шартындағы әлеуметтік бағдарламалары еңбеккерлерге әлеуметтік қамқорлық жасаудың жаңа бетбұрыс кезеңі ретінде бағалануда. Ұжымдық шарт талаптарының сақталуына бақылау жасап, еңбек ұжымдарындағы әлеуметтік және еңбек қарым-қатынастарының тиімді тетігін реттеп отыру еңбеккерлердің кәсіптік одақ өкілдіктеріне жүктелетіні белгілі. Осыған орай корпорацияның кен өндіру саласындағы іргелі өндіріс учаскесі саналатын «Жомарт» кенішінің «КәсіпҚорған» кәсіподақ ұйымы да өз жұмыстарына соны серпін беріп, ауқымды міндеттерді алға қойып отыр. Біз атқарылып жатқан жұмыстар мен алдағы жаңа міндеттерін білу мақсатында кеніш кәсіподақ комитетінің төрағасы Сұңғат Хамитбекұлы БИМАҒАНБЕТОВТІ әңгімеге тартқан едік.
– Жезқазғаннан 180 шақырым жапан даладағы «Жомарт» кеніші 2006 жылы іске қосылды. Содан бергі уақытта өндірісі дамыған кеніш мыс кенін өндірушілердің тұтастай қалашығына айналды. Бүгінде мұнда мыңнан астам еңбеккер вахталық әдіспен жұмыс істеуде. Толассыз жұмыс ырғағын қамтамасыз еткен кеніште жылына 4 млн. тоннадан аса кен өндірілуде, – деп бастады әңгімесін кәсіподақ ұйымының басшысы.
– Сұңғат Хамитбекұлы, алып шахталары бар, осындай кен бұлағын ағызып жатқан іргелі кәсіпорын кәсіподағының тізгінін қолға кездейсоқ ұстамаған боларсыз. Олай болса, әңгімені өз еңбек жолыңызбен танысудан бастасақ қалай болады?
– Иә, өзім туралы айтар болсам, тау-кен өнеркәсібіндегі еңбек өтілім 25 жылдан асады, қатардағы кеншіден басшылық қызметке дейін көтерілдім. Жезқазған университетінде оқып, тау-кен инженері мамандығын алған соң еңбек жолымды 2000 жылы Өскемендегі Иртыш кенішінің шахтасында бастадым. Кеншілік жолым 2006 жылдан бері Жезқазған шахталарында жалғасты. Оңтүстік Жезқазған кенішінде тау-кен шебері, шахта бастығы, кеніш директоры болдым. Бұдан соң бес жылдай «Жомарт» кенішінде өндіріс бөлімінің бастығы қызметін атқарып жүргенімде әріптестерім мен ұжым еңбеккерлері маған үлкен сенім артып, 2023 жылдың қараша айында «КәсіпҚорған» бастауыш кәсіподақ ұйымының төрағалығына сайлады.
Сондай-ақ оқыңыз
Мен кенші ретінде өз еңбегімнің нақты нәтижесін көруге, ұжым алдындағы айтылған уәденің сөзсіз орындалуына үйренгенмін. Бұл жерде қоғамдық ұйымның жұмысын қолға алғанда кәсіподақ ісін дамытуға қосар үлесім қандай болмақ деген тұрғыда біраз ойлануға тура келді. «Жомарт» кенішіндегі жұмысшылардың 70 пайыздан астамы біздің кәсіподақ ұйымының мүшесі болып табылады. Үйден тысқары жерде, жеті қат жер астында вахталық әдіспен жұмыс істеу оңай емес. Әр адамға психологиялық салмақ түсетін жағдай болады. Мәселен, басқа өңірлерден келіп істейтін жұмысшылар медициналық тексеруден өту кезінде қалада қалуға мәжбүр болады, осылайша үйде болу уақыты тағы да қысқара түседі. Сондықтан еңбек адамдарының тұрмыстық жағдайларының дұрыс болуын, былайша айтқанда, әлеуметтік қамқорлық жасауды ұдайы назарда ұстауды басты орынға қою қажеттігін түсіндім. Күнделікті жұмысты осы бағытта ұйымдастыруға көңіл бөлінуде.
– Жұмысшылардың еңбек жағдайын жақсарту бойынша нақты қандай шаралар атқарылуда? Сондай-ақ, адамдардың тұрмыстық жағдайына байланысты көтерілген мәселерді шешудегі әкімшілікпен арадағы қарым-қатынастарыңыз қалай?
– Вахталық әдіспен жұмыс істейтін кеншілер үшін кеніште кең, жайлы жатқхана, асхана, спорт алаңы, әкімшілік ғимараты салынған. Өткен жылы жұмыс берушінің күшімен тағы 100 орындық жатақхананың құрылысы аяқталды. Әкімшілік ғимараты, көкөніс қоймасы, фельдшерлік пункт пен асхана күрделі жөндеуден өтті. Біздің «КәсіпҚорған» кәсіподағының Жезқазған филиалы ай сайын кәсіпорындардағы моральдық-психологиялық ахуалды «Қазақмыс» корпорациясы» ЖШС басшылығына хабарлап, кейін көтерілген мәселелер бойынша тиісті шешімдер қабылдап отырады. Мәселен, мен кенішке келген сайын кеншілердің шахтадағы жұмыс орындарында болып, олармен еңбек жағдайлары, жеке қорғаныш құралдары мен арнайы жұмыс киімдерімен қамтамасыз ету, тамақ сапасы жайлы сұрап, әңгімелесемін.
Әкімшілік кәсіподақ тарапынан көтерілген мәселелерді шешуге сергек қарайды. Мысалға, қаңтар айында мен кеніштегі ескірген тұрмыстық және кеңсе жиһаздарын ауыстыру туралы мәселе көтерген едім, оған іле жауап келді. Сауда үйі DKSO-мен бірлесіп 2025 жылға жоспарланған жұмыс киіміне арналған 440 шкафтың әлеуетті жеткізушісімен жұмыс істеп жатыр. Келесі кезекте біз көтерген су жылытатын бойлердің қуатының жеткіліксіздігінен душ кабиналарында судың жетіспеушілігі, жұмысшылардың өтініші бойынша жаңа жатақханаларды жылытуды қазандыққа қосу туралы мәселелер қаралмақшы. Өйткені, электрмен жылыту ауаны құрғатып қолайсыз жағдай туғызады екен. Сондай-ақ, жұмыс жоспары бойынша кәсіподақ комитетінің отырыстарында кәсіпорынның бас мамандарының есебін тыңдап отырамыз. Мәселен, жылу беру маусымына дайындық барысында бас энергетик Бағдат Бақытұлы Рахметов, сумен және жылумен жабдықтау қызметінің басшысы Ержан Жекенұлы Құлжабеков, жетекші инженер-энергетик Данияр Қуанышұлы Естаев, әкімшілік-шаруашылық бөлімінің басшысы Күлан Есендаулетқызы Жақанова сияқты кәсіпорынның бас мамандары тыңдалды. Сонымен қатар, біздің кәсіподақ ұйымы кейбір проблемаларды өз күшімен шешу мақсатында әйелдер жатақханасына кір жуатын машина, техникалық бөлімге тоңазытқыш пен микротолқынды пеш, № 8 учаскеге тоңазытқыш алып беріп, сыйға тартты.
– Әдетте адамдар кәсіподақ тарапынан шипажайға жолдама немесе бір салтанатты шараларда құрмет-қошемет күтіп отыратын әдет бар ғой. Осы бағыттағы жүзеге асқан іс-шаралар жайлы айтып өтсеңіз?
– Кәсіподақ жұмысымен қатар материалдық көмек көрсету, шипажайларға емделуге жолдама беріп, оның бір бөлігін өтеу шаралары жүйелі жүргізіледі. Сонымен қатар кәсіби және мемлекеттік мерекелерде салтанатты шаралар ұйымдастырып, еңбеккерлерді мерейтойымен құттықтап, зейнетке шыққандарды құрметтеп шығарып салу дәстүрге айналған. Өткен 2024 жыл біз үшін өте жемісті жыл болды. Кәсіподақ ұйымының көмегімен 60 жұмысшы санаторийлерде демалып, өтемақы алды, 69 кәсіподақ мүшесіне қайырымдылық көмек көрсетілді, 10 ардагерді құрметті еңбек демалысына шығарып салдық, 71 жұмысшыға мерейтойына орай құрмет көрсетілді, 110 балаға Білім күні қарсаңында оқу құралдарын алып бердік. Сондай-ақ, спортшылардың тренажер залдарына баруына, спартакиадаға қатысуына көмегімізді жасадық.
Жұмыс берушіге жазған ұсынысымыз негізінде 2024 жылы кәсіподақ мүшелерінің арасынан 37 адамның «Кенші даңқы», «Еңбек даңқы», «Еңбек ардагері» салалық марапатына ие болғанын ерекше мақтаныш сезіммен айтуға болады. Жыл ішінде біз 300-ден астам адамға марапаттар мен сыйақы тапсырдық.
Кәсіподақтың жұмысы туралы көп айтуға болады, ол – санқырлы, тек әлеуметтік қамқорлық жасаумен шектелмейді. Бізге жүктелер міндет те ауқымды. «Біз» деп отырғаным, кәсіподақ ұйымы айналысып, қарайтын мәселелер ауқымын бір адамның қамтуы мүмкін емес, жанымызда жанашыр пікірлес жандардың болғаны қуантады. Ортақ істе қолдау білдіріп, сенімді серік бола білген кәсіподақ мүшелеріне шынайы алғысымды білдіремін. Ал, бүгінгі ең үлкен мақсатым – бастауыш ұйымымыздың барлық мүшелеріне ортақ мотивациялық кеңістік құру, бізбен бірге болғандарға қызықты болып, ал, әлі қатарымызға қосылмағандардың ұйымшыл ұйымымызға тезірек қосылғанын қалар едім.
– Сұңғат Хамитбекұлы, «Қазақмыс» корпорациясы өткен қаңтар айында 2025 – 2029 жылдарға арналған жаңа ұжымдық шартқа қол қойды деп отырмыз. Алдағы 5 жылды қамтитын бұл құжаттың негізгі ерекшеліктері неде деп білесіз?
– Жаңа ұжымдық шарт «Қазақмыс» қызметкерлерін әлеуметтік қорғауды күшейтуді көздейді. Шарттың бір ерекшелігі, онда компания басшылығы мен кәсіподақтардың ұсынысы ғана емес, еңбеккерлердің де тікелей өтініш-тілектері ескерілген. Жалпы, алдағы бес жылға арналған ұжымдық шарт қызметкерлердің әлеуметтік қорғалуын нығайтуға және корпоративтік әлеуметтік саясатты дамытуға бағытталған. Мәселен, бала туғанда, үйленгенде және басқа да жағдайлардағы төлемақылар бұрынғыдан бірнеше есе көбейіп, еңбеккерлермен қатар олардың отбасына қолдау көрсетудің тиімді тетіктері қамтылып отыр. Мұның сыртында кеніште кеншілердің қауіпсіз жағдайда еңбек етуі басты орынға қойылған. Ұжымдық шартта еңбеккерлердің әлеуметтік қорғалуымен қатар қауіпсіздік техникасын сақтау бойынша да маңызды шаралар ескерілген. Кәсіподақ енді осы ұжымдық шарт талаптарының ойдағыдай орындалуына тікелей атсалысатын болады.
Әңгімелескен Амандық РАХҰЛЫ.
