Маңызы терең, ойды дәл берген мақалды даналық сөз дейміз. Оның құдіреті кез-келген дау-жанжалды да тоқтата алады. Мақал-мәтелді орнымен қолданудың маңызы зор. «Аталы сөзге арсыз ғана қарсы шығады» деген сөзді семсер еткен би-шешендерді ұмытып барамыз.
Мақал адам өмірінің барлық саласын қамтыған. Бірақ бүгінгі заманда мақал-мәтелдің тәрбие екенін көбі біле бермейді. Мысалы, «Еңбек түбі – береке» деген мақал еріккеннен айтылған сөз бе? Береке-байлықтың еңбектену арқылы келетінін заңдай түсіндіріп тұр емес пе?! Ал қазір үлкен де, кіші де ұйқыдағы уақыттан басқасын телефон қараумен өткізеді. Мен оны еңбектену деп есептемеймін.
Мақалдың ойды, бойды тәрбиелеу құдіреті бар. Ол білім мен өсуді ойлаған балаға өмірін, өзінің болашағын дұрыс бағыттауға үйретеді. Баланың тілін дамытып, жақсылыққа, қиындықтарды қорықпай жеңуге көмектеседі. Қараңызшы: «Ақыл – тозбайтын тон, білім – таусылмайтын кен», «Оқу – білім азығы, білім – өмір қазығы», «Еңбектің наны тәтті» сияқты мақалдарға мұқият мән берсек, нені ұғамыз? Айту – оңай, ал мақал бойынша өзіңді түзеу, солай істеу оңай ма? Оңай болса, неге көп адамдар «ауырдың үсті, жеңілдің астын» жақсы көреді. Ойланайықшы.
Кәусар ЖҰМАЖАНОВА,
Е. Шаханов атындағы тірек мектебінің (ресурстық орталығы) 6 «А» сынып оқушысы.
Жаңаарқа ауданы.
